Είναι το Ευρώ φετίχ για να μην μπορούμε να το αλλάξουμε;

Άρθρο του Αντώνη Παπακωστάκη

Φυσικά και όχι. Το Ευρώ είναι ένα νόμισμα και ως νόμισμα αποτελεί εργαλείο. Νομισματικής πολιτικής μας λένε. Παραγωγής θα αντέλεγα.
Οι υποστηρικτές της δραχμής μας λένε ότι θέλουν να έχουν το δικαίωμα άσκησης νομισματικής πολιτικής ώστε μέσω της υποτίμησης να ρυθμίζουν την τιμή των εξαγόμενων προϊόντων. Δεν μας λένε, όμως, ταυτόχρονα ότι έχουν και την υποχρέωση της υποτίμησης κατά το ποσοστό που άλλοι θα ορίζουν (ναι αυτές οι επάρατες αγορές). Ούτε μας λένε ότι ούτε ανατίμηση δεν μπορούν να κάνουν μονομερώς. Κανένας δεν θα σου πει όχι αν θέλεις να πουλήσεις φθηνότερα, αλλά όταν ζητήσεις περισσότερα τότε αρχίζουν τα προβλήματα. Κανένα κράτος δεν ορίζει τις ισοτιμίες του νομίσματός του βολονταριστικά. Ακόμη και οι ΗΠΑ τις στηρίζουν μέσω ιμπεριαλιστικών κινήσεων, ενώ η Κίνα με δαπάνη σημαντικών κεφαλαίων.
Μας λένε βέβαια να μην ανησυχούμε γιατί ναι μεν θα υπάρξει αρχικά μια μεγάλη υποτίμηση αλλά σύντομα η κατάσταση θα επανέλθει. Κανένας βέβαια από αυτούς που εισηγούνται την επιστροφή στο εθνικό νόμισμα δεν μας λέει ότι η υποτίμηση θα είναι της τάξης του 60% ή και περισσότερο. Θα μου πείτε και εσύ που το ξέρεις. Απαντώ όχι δεν το ξέρω και όποιος λέει ότι το ξέρει ή είναι παντελώς άσχετος ή λέει ασύστολα ψέματα. Συνυπολογίζω όμως ότι για να στηριχθεί η ισοτιμία της δραχμής κατά την υποτίμηση προσαρμογής στην ισοτιμία εισδοχής της στο Ευρώ δαπανήθηκαν τα συναλλαγματικά αποθέματα και τα επιτόκια σε βραχυπρόθεσμες καταθέσεις δραχμών σε τράπεζα ήταν της τάξης του 200% (σωστά διαβάζετε δεν είναι λάθος). Στην τρέχουσα κατάσταση ποιος θα στηρίξει τη δραχμή να μην υποτιμηθεί κατά 60%. Αν μάλιστα λάβω υπόψη μου ότι μόνος του ο Σόρος ανάγκασε την Αγγλία να υποτιμήσει τη Λίρα, φαντάζομαι τι μπορεί να κάνει στη δραχμή. Και βέβαια δεν περιμένω οι «τοκογλύφοι» δανειστές μας (όπως τους χαρακτηρίζουν αυτοί που προτείνουν δραχμή) να δαπανήσουν τα κεφάλαιά τους για να στηρίξουν τη δραχμή, μάλλον το αντίθετο.
Η ισοτιμία μας λένε θα επανέλθει αφού θα ενισχύσουν την ανάπτυξη αναλαμβάνοντας τη διοίκηση των τραπεζών, ώστε να τη χρηματοδοτήσουν. Με μια απλή ματιά βέβαια στους ισολογισμούς των ελληνικών τραπεζών διαπιστώνουμε ότι σημαντικό τμήμα των υποχρεώσεων τους (για άντληση ρευστότητας, κεφαλαίων) είναι σε Ευρώ ή άλλο νόμισμα και οι πρώτες που θα καταρρεύσουν, από την υποτίμηση, είναι αυτές. Η δε κατάρρευσή τους θα σημάνει ταυτόχρονα και την εξαφάνιση όλων των καταθέσεων, δηλαδή την απώλεια όλων των κεφαλαίων που σήμερα χρηματοδοτούν, έστω εν μέρει την ελληνική οικονομία. Αν βάλουμε στο λογαριασμό και την αποκοπή τους από το σύστημα Target και τη διατραπεζική αγορά, τότε ο ρόλος τους εκμηδενίζεται.
Με ποιο τρόπο λοιπόν θα χρηματοδοτηθεί η ανάπτυξη χωρίς κεφάλαια και μάλιστα σε περιβάλλον υψηλού πληθωρισμού, απόρροια της αύξησης της τιμής των εισαγόμενων. Αν μάλιστα συνυπολογίσουμε ότι το σταθερό νόμισμα (Ευρώ) συνέβαλε στην αύξηση της πίστωσης μεταξύ των επιχειρήσεων, ρευστότητα που χαθεί εξ αιτίας της υποτιμητικής τάσης της αξίας των απαιτήσεων σε δραχμές, έναντι της σταθερής ή/και αυξανόμενης αξίας των υποχρεώσεων (Ευρώ ή άλλο νόμισμα). Ας αφαιρέσουμε και τα κεφάλαια των προγραμμάτων στήριξης και των επιδοτήσεων για να δούμε ποιες θα είναι οι συνολικές απώλειες κεφαλαίων της ελληνικής οικονομίας. Κανένας όμως δεν μας λέει πόσες είναι συνολικά αυτές οι απώλειες και με ποιο τρόπο θα αναπληρωθούν για να πάμε μπροστά, το πίσω το ξέρουμε όλοι.
Ακόμη δε μας λένε κάθε ποσοστιαία μονάδα υποτίμησης του νέου νομίσματος τι μείωση θα φέρνει στις τιμές των εξαγόμενων, η παραγωγή των οποίων εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό για τη χώρα μας από εισαγόμενες πρώτες ύλες και εξοπλισμό. Σημαντικότερο παράδειγμα η αγροτική παραγωγή και το ήδη αυξημένο κόστος της. Αν μάλιστα συνδυάσουμε και την απώλεια των κοινοτικών επιδοτήσεων μπορεί να μας πει κάποιος πως θα επιβιώσει ο αγροτικός τομέας;
Δεν μας λένε πόσες από τις επιχειρήσεις, κατά την επιστροφή στο εθνικό νόμισμα, θα καταρρεύσουν αφού θα δημιουργηθεί αυτομάτως (μέσω της υποτίμησης) άνοιγμα μεταξύ του ενεργητικού τους που θα μετατραπεί σε δραχμές και των υποχρεώσεων τους που σε σημαντικό ποσοστό θα παραμείνει σε Ευρώ. Τι επίπτωση θα έχει αυτό στο ΑΕΠ και στην απασχόληση και με ποιό τρόπο θα αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις (άνεργοι κυρίως).
Σε όλα τα παραπάνω θα ήθελα να προσθέσω και το γεγονός ότι λόγω της αύξησης των τιμών των εισαγόμενων, κυρίως προϊόντων μοντέρνας τεχνολογίας, η απόκλιση των σχετικών επενδύσεων των ελληνικών επιχειρήσεων από εκείνες άλλων χωρών θα αυξηθεί, επιβαρύνοντας την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας. Μιλάμε για ανάπτυξη και εξαγωγές χωρίς ανταγωνιστικότητα ή μιλάμε ότι θα τρώμε τις σάρκες μας (με μεγαλύτερη επιτυχία από ότι κάνουμε μέχρι σήμερα) μέχρι να εξαφανιστούμε.
Δε μας λένε ακόμη ότι η υποτίμηση αφορά κυρίως τη μείωση της αγοραστικής δύναμης κυρίως εκείνων που δεν μπορούν να ενσωματώνουν τον πληθωρισμό στα έσοδά τους (μισθωτοί, συνταξιούχοι, άνεργοι, φτωχοί) και μάλιστα χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η απόδοση της δουλειάς τους.
Και ένα τελευταίο, κανείς δεν μας λέει ποιος θα έχει πρόσβαση στην περιορισμένη προσφορά φαρμάκων, υγειονομικού υλικού και νοσοκομειακής περίθαλψης.
Ως απλός πολίτης λοιπόν δε μπορώ να καταλάβω ποια είναι τα πλεονεκτήματα της νομισματικής πολιτικής που μας λένε και που είναι τόσο ισχυρά ώστε η επιλογή μας να είναι το εθνικό νόμισμα (μην συγκρίνουμε περιπτώσεις άλλων χωρών όπως η Νορβηγία γιατί δεν γίνεται).
Το νόμισμα το αντιλαμβάνομαι ως εργαλείο ανάπτυξης, αφού με βοηθά να έχω πρόσβαση σε νέες αγορές, σε νέες τεχνολογίες, σε διαφορετικά εκπαιδευτικά συστήματα, σε προηγμένες υποδομές και υπηρεσίες. Αυξάνει τη ρευστότητα και καθιστά τον οικονομικό προγραμματισμό ασφαλή και γι’ αυτό αποτελεσματικό. Για να το πω απλοϊκά, όπως το καταλαβαίνουμε εμείς με αγροτική καταγωγή, είναι σαν να λέμε σήμερα στο αγρότη πως επειδή σου είναι δύσκολο να χειριστείς τρακτέρ (Ευρώ) είναι καιρός να επιστρέψεις στην εποχή που όργωνες με τα βόδια (δραχμή)
 Antonis Papakostakis